दिवाळी हा भारतात मोठ्या धूमधडाक्यात साजरा होणारा सण आहे. यावेळी दिव्यांची रोषणाई, मिठाया, नवीन कपडे, आणि अर्थातच फटाके फोडण्याची परंपरा आहे. दिवाळी फटाक्यांचे विविध प्रकार, नावे आणि त्याचे वापराने आणखी उत्साह निर्माण होतो. येथे आपण दिवाळीमध्ये फोडल्या जाणाऱ्या काही लोकप्रिय दिवाळी फटाक्यांची नावे मराठीत पाहणार आहोत.

दिवाळी फटाक्यांची नावे आणि प्रकार (Diwali Crackers Names in Marathi)

1. फुलबाजे
   • लहान आणि मध्यम आकाराचे रंगीत प्रकाश करणारे फटाके.
2. अनार
   • जमिनीवर ठेवल्यानंतर मोठ्या आकाराचे आणि उंच उडणारे प्रकाशाचे फवारे सोडणारे फटाके.
3. लक्ष्मी बॉम्ब
   • उच्च आवाज करणारा आणि वेगाने फुटणारा फटाका.
4. चक्री
   • जमिनीवर गोलगोल फिरणारा आणि प्रकाशाचा शो दाखवणारा फटाका.
5. सुरसुरे
   • हवेत वेगाने उडणारे आणि रंगीबेरंगी प्रकाश फेकणारे फटाके.
6. हवायन फटाके
   • आकाशात उडणारे आणि उंचीवर रंगीत प्रकाशाची फुले उडवणारे फटाके.
7. झिल्ली
   • जमिनीवर स्फोट करणारे छोटे फटाके जे खूप कमी आवाजात फुटतात.
8. धूप फटाके
   • प्रकाश न देता धूर सोडणारे फटाके.
9. मातीचा दिवा फटाका
   • पारंपारिक मातीचे दिवे ज्यात ध्वनीशक्ति असलेल्या फटाक्यांचा वापर केला जातो.
10. रॉकेट
    • आकाशात उडणारा आणि फुटणारा फटाका ज्यात प्रकाश आणि आवाज एकत्रित होतो.

फटाक्यांच्या वापराचे फायदे आणि तोटे

फायदे

• सणाचा आनंद: फटाक्यांमुळे सणाचा उत्साह आणि आनंद वाढतो.
• लहान मुलांचा उत्साह: लहान मुलांना फटाके फोडण्यात विशेष आनंद मिळतो.
• प्रकाशाचा शो: रंगीत फटाक्यांमुळे आकाशात नेत्रदीपक दृश्य दिसते.

तोटे

• ध्वनी आणि वायू प्रदूषण: फटाक्यांमुळे ध्वनी आणि वायू प्रदूषण होते.
• पर्यावरणाला हानी: रासायनिक फटाके पर्यावरणासाठी हानिकारक असतात.
• आरोग्य समस्या: धूर आणि आवाजामुळे श्वसनाच्या आणि कानांच्या समस्या उद्भवू शकतात.

पर्यावरणपूरक फटाके

आजकाल पर्यावरणपूरक फटाक्यांचा वापर वाढला आहे, ज्यामुळे प्रदूषण कमी होते. अशा फटाक्यांचा वापर करून आपण सण साजरा करू शकतो आणि पर्यावरणाचे रक्षण देखील करू शकतो. हे फटाके कमी ध्वनी आणि धूर निर्माण करतात.

• पेपर फटाके
• ग्रीन क्रॅकर्स
• बायोडिग्रेडेबल फटाके

पर्यावरणपूरक फटाक्यांचे फायदे

• कमी ध्वनी आणि वायू प्रदूषण.
• पर्यावरणाला कमी हानी.
• आरोग्य समस्यांपासून संरक्षण.

देखील वाचा: दिवाळीत फटाके फोडण्याची परंपरा

फटाक्यांचे प्रकार आणि त्यांची वैशिष्ट्ये (तक्ता)

फटाक्यांचे नाव	प्रकार	वैशिष्ट्ये	ध्वनीस्तर
फुलबाजे	प्रकाशाचे फटाके	रंगीत प्रकाश निर्माण करतात	कमी
लक्ष्मी बॉम्ब	आवाजाचे फटाके	जोराचा आवाज निर्माण करतात	उच्च
चक्री	प्रकाशाचे फटाके	जमिनीवर फिरतात आणि प्रकाश देतात	मध्यम
सुरसुरे	उडणारे फटाके	हवेत उडतात आणि प्रकाश निर्माण करतात	मध्यम
मातीचा दिवा फटाका	पारंपारिक	मातीच्या दिव्यासोबत ध्वनी देतात	कमी
रॉकेट	उडणारे आणि फुटणारे	आकाशात उडतात आणि फूटतात	उच्च

देखील वाचा: दिवाळी गिफ्ट गर्लफ्रेंडसाठी – उत्तम पर्याय

निष्कर्ष

दिवाळीच्या सणात दिवाळी फटाके हा आनंदाचा महत्त्वाचा भाग आहे. परंतु, सण साजरा करताना पर्यावरणाचा विचार करणे आवश्यक आहे. आपण पर्यावरणपूरक फटाके निवडून प्रदूषण कमी करू शकतो. यामुळे आपण सणाचा आनंद घेऊ शकतो आणि निसर्गाचेही रक्षण करू शकतो.

दिवाळी फटाके नावे मराठीत या ब्लॉगमध्ये आपण विविध फटाक्यांची नावे, प्रकार आणि त्याचे पर्यावरणपूरक पर्याय पाहिले.