गोवर्धन पूजा दिवाळीनंतर दुसऱ्या दिवशी केली जाते आणि या दिवशी गोवर्धन पर्वत व भगवान श्रीकृष्णाची पूजा करून त्यांचे आभार मानले जातात. गोवर्धन पूजेत पृथ्वीवर निसर्गाचे रक्षण करण्याचा संदेश आहे. आपल्या घरातही सोप्या पद्धतीने गोवर्धन पूजा करू शकतो. चला, बघूया घरच्या घरी गोवर्धन पूजा कशी करावी.

गोवर्धन पूजेसाठी लागणारे साहित्य

• गायचे शेण – गोवर्धन पर्वताची प्रतिकृती तयार करण्यासाठी
• फुले – सजावटीसाठी
• तांब्याचे पाणी – पूजेसाठी शुद्ध पाण्याचे प्रमाण
• धूप, उदबत्ती व दिवा – पूजेचे साहित्य
• 56 प्रकारचे अन्न (छप्पन भोग) – भगवान श्रीकृष्णाला अर्पण करण्यासाठी
• भक्तिभावाने तयार केलेले नेवैद्य – आपल्या आवडत्या पदार्थांचा प्रसाद

गोवर्धन पूजेच्या पायऱ्या

घरच्या घरी गोवर्धन पूजेसाठी खालील पायऱ्या पाळाव्यात:

1. गायच्या शेणाने गोवर्धन पर्वताची प्रतिकृती तयार करावी – घराच्या अंगणात किंवा देवघरात गायच्या शेणाचा लहानसा गोवर्धन पर्वत तयार करा.
2. सजावट करा – फुले, उदबत्ती व दिव्यांनी गोवर्धनाची सजावट करा.
3. शुद्धिकरण – तांब्याच्या पाण्याने परिसर शुद्ध करा व फुलांनी सजावट करा.
4. भगवान श्रीकृष्णाची पूजा करा – गोवर्धन पर्वताजवळ श्रीकृष्णाच्या मूर्तीची स्थापना करा व त्यांना धूप, दिवा, फुले अर्पण करा.
5. छप्पन भोग अर्पण करा – भगवान श्रीकृष्णासाठी 56 प्रकारचे अन्न अर्पण करा. अन्नकूट प्रसाद तयार करून ते अर्पण करावे.
6. परिक्रमा करा – गोवर्धन पर्वताभोवती परिक्रमा करत भक्तिभावाने आरती करा.
7. प्रसाद वाटप – पूजा झाल्यावर प्रसाद वाटप करून सर्वांमध्ये आनंद पसरवा.

देखील वाचा : गोवर्धन पूजा मंत्र मराठीमध्ये 

गोवर्धन पूजेतील महत्वाचे घटक (Govardhan Puja Important Things)

घटक	उद्देश
गायचे शेण	गोवर्धन पर्वताचे प्रतीक, निसर्गाचा सन्मान
56 भोग (छप्पन भोग)	भगवान श्रीकृष्णाचा आभार व्यक्त करणारा प्रसाद
फुले व धूप	देवाचे पूजन आणि परिसर शुद्धीकरण
तांब्याचे पाणी	शुद्धिकरण व पवित्रता राखणे
परिक्रमा	गोवर्धन पर्वताची श्रद्धा व्यक्त करणारा सोहळा

गोवर्धन पूजेचे फायदे

• निसर्गाविषयी आदर – निसर्गाच्या पूजनामुळे पर्यावरणाचे महत्व लक्षात ठेवले जाते.
• कौटुंबिक एकता – परिवारातील सर्व सदस्य मिळून पूजा करून आपसातला स्नेह वाढवतात.
• आध्यात्मिक संतोष – भगवान श्रीकृष्णाची भक्ती आणि पूजेमुळे मनाला शांती व संतोष मिळतो.